нăк
I.
см. нăкă
нăкă
(нăк)
крепкий, прочный, твердый
нăкă
крепко, прочно, твердо
нăкă йывăç — крепкое дерево
нăкă пусса пыр — идти твердой поступью
кутăрлан
котăрлан (коды̆рлан), загрязниться. В. Олг. Çĕçĕ котăрланса (испачкался). || Мучиться (над делом). СПВВ. Х. Сред. Юм. Ан котăрланса çӳре она, çĕклеме хытланса; порĕ-пĕр (все равно) çĕклейрес çок эсĕ она. Н. Седяк. Кутăрланас — питĕ нăкă тăрăшса, асапланса, мекĕрленсе ĕçлес.
нăкă
(ны̆гы̆), твердый, крепкий (-о). Хурамал. Ильк. Нăкă, крепкий, твердый. Слакбаш. Нăкă, çирĕп, крепкий, устойчивый. Н. Седяк. Кутăрланас — питĕ нăкă тăрăшса, асапланса, мекĕрленсе ĕçлес. См. нăк.
нăкă пусаркăç
(ны̆гы̆ п̚узаргы̆с’), ita appellantur tigna duo, quae хӳре пăрăсĕ cum tignis laterariis (аяккинчи пăрăссем) coniungunt. Тоскаево. Нăкă пусăркăç валăн икĕ енче иккĕ пулат. Вăсем пĕр вĕçĕпе хӳре пăрăсĕсене лексе тăраççĕ, тепĕр вĕçĕпе аяккинчи пăрăссене лексе тăраççĕ. Нăкă пусаркăç — два (бруса) по обеим сторонам вала (ветрянки). Одним концом они касаются хӳре пăрăсĕ и других, расположенных рядом с последним, брусков, а другим — боковых брусьев.
плотный
прил. 1. питĕ, çăра, çăтă, тачă, нăкă, тăкăскă; плотный холст питĕ пир; плотный воздух çăра сывлăш; плотная масса тăкăçкă масса; 2. разг. (полный, упитанный) пăлатна, тапчам; 3. разг. (сытный) тутă; плотный обед тутă апат.
твёрдый
прил. 1. хытă, нăкă, пирчевлĕ; твёрдое тело хытă япала; твёрдое и жидкое топливо хытă тата шĕвек топливо; твёрдые сплавы çирĕп шăранчăксем; твёрдый грунт пирчевлĕ çĕр; 2. перен. (непоколебимый) çирĕп, тĕреклĕ, кĕре, нăкă; твёрдая дисциплина çирĕп дисциплина; 3. перен. (прочный, устойчивый) çирĕп, тĕреклĕ, тăтăрхаллă; твёрдая опора çирĕп тĕрек; ◇ твёрд знак хытăлăх палли; твёрдые согласные звуки лингв. хытă хупă сасăсем; стоять твёрдой ногой çирĕп тăр.
упругий
прил. 1. пиçĕ, çирĕп; упругая пружина пиçĕ пружина; 2. (крепкий, плотный) çирĕп, хытă, нăкă; упругие мышцы çирĕп мышцăсем.
асăм
п.с. Пулни-иртни е пĕлни-илтни чунпа ăс-тăнра упранни; ас. — Эпир большевиксене анчах мар, вĕсен асăмне те хĕртнĕ тимĕрпе сăтăрса çунтаратпăр! В.Бурнаевский, 1961, 18 с. Йĕрке тени Матви мучи асăмне вĕрен пăти пекех çирĕп кĕрсе ларнă. К.Чулкаç, 1961, 4 с. Манăн асăма вара, ача асăмне, кăпчанкă тымарĕ кăкласа хатĕрлени нăкă кĕрсе юлнă. А.Емельянов //Я-в, 1991, 7 /, 1 с. Хальхи власть, çынсен асăмĕнчен çак уявăн [Октябрь уявĕн] чăн-чăн пĕлтерĕшне сирсе ярас тесе, унăн ятне те улăштарса пăхрĕ. Ч-х, 1999, 28 /, 1 с.
пăнтă-пăнтă
п.с. Карăнчăк, нăкă, пиçĕ. Çырлисем пиçсе çитнĕ. Пăнтă-пăнтă мăнтăр. В.Долгов, 1962, 60 с. Андрей ... нăтă-нăтă та пăнтă-пăнтă çан-çурăмлă. А.Емельянов, 1985, 12 с. Пирус та, хĕрарăм та малтанлăха пăнтă-пăнтă хытă. Иккĕшне те ... çемçетмелле. Я-в, 1991, 4 /, 32 с.
— пăнтă-пăнтă кăкăр (В.Енĕш, 1986, 41 с.); пăнтă сумка (ЧÇ, 1998, 3 /).
пăнтă
п.с. Карăнчăк, нăкă, пиçĕ. Çырлисем пиçсе çитнĕ. Пăнтă-пăнтă мăнтăр. В.Долгов, 1962, 60 с. Андрей ... нăтă-нăтă та пăнтă-пăнтă çан-çурăмлă. А.Емельянов, 1985, 12 с. Пирус та, хĕрарăм та малтанлăха пăнтă-пăнтă хытă. Иккĕшне те ... çемçетмелле. Я-в, 1991, 4 /, 32 с.
— пăнтă-пăнтă кăкăр (В.Енĕш, 1986, 41 с.); пăнтă сумка (ЧÇ, 1998, 3 /).
См. также:
нăймаки нăймалă нăйтăк-найтăк нăк « нăкă » нăкă пусаркăç нăкăлантар нăкăлт нăкăлтат нăкăлтаттар