Поиск: кисĕп
Чувашско-русский словарь (1982)
диал.
то же, что кисĕп
пест
йĕс кисĕп — медный пест
юман кисĕп — дубовый пест
кисĕппе тӳ — толочь пестом
Кисĕпĕн икĕ вĕçĕ те шĕвĕр. — посл. У песта оба конца заострены. (соотв. Палка о двух концах).
Чӳречерен йĕс кисĕп кĕрет. (Хĕвел пайăрки). — загадка В окно влезает медный пест. (Луч солнца).
1.
задом
спиной
задом наперед, наоборот
шыворот-навыворот разг.
урама кутăн пӳрт — изба окнами во двор
çĕлĕке кутăн тăхăн — надеть шапку задом наперед
кутăн лар — сесть спиной к кому-чему-л.
Пĕр така кутăн та, пуçăн та сĕкет. (Кисĕп). — загадка Один баран бодается и задом и передом. (Пест).
I.
1.
головой, концом (в какую-л. сторону)
шалчана шĕвĕр пуçăн çĕре тăрăнтар — вбить кол в землю острым концом
Пĕр така кутан та, пуçăн та сĕкет. (Кисĕп). — загадка Баран бодает и задом и передом. (Пест).
2.
толочь, мять
сӳс тӳ — мять пеньку
тӳнĕ çĕрулми — мятый картофель
Сӳс тӳме кисĕп кирлĕ, калаçма хисеп кирлĕ. — погов. Чтоб толочь пеньку, нужен пест, а чтоб беседовать, нужно взаимное уважение.
7.
толк, разум
Калаçма хисеп кирлĕ, сӳс тӳме — кисĕп. — посл. С людьми толковать нужен ум, кудель толочь — пест.
Словарь чувашского языка
кĕпе кисĕп (-зэ̆п), пест для стирки. Изамб. Т. Кĕпене кĕпе кисеппипе (пестом) кивеççĕ. Сред. Юм. Çăл конче (= котĕнче) кĕпене килĕ çинче кивекен кисĕпе кĕпе кисĕп теççĕ.
(кизэ̆п), пест. Сред. Юм. Байгул. Чипер инкен пилĕкĕ çинçе. (Кисĕп). Тюрл. Кĕпе кисппи («омпа кивет»), сӳс кисппи.
(кизэ̆ппи), то же, кисĕп. Пшкрт. Б. Олг. Каран çа çӳçе (конопель) тӳеччĕ хĕрарăмсам, килĕ ăшенче кисĕппипе, кокăкпа (горатлă йӳç).
пест. Курм. См. кисеп, кисип, кисĕп. Сомн.
(когак, Пшкрт: коҕак), крюк на крыше, крытой тĕренче. Хорачка. || Деревянный крюк для разных надобностей (при возке снопов, на крыше и пр.). Собр. Алăсăр, урасăр, йăвăç тăрне улăхат. || Инструмент для толчения конопли. СПВВ. Т. Кисĕп пек шĕвĕр патака авăр лартаççĕ те, сӳс тĕвеççĕ, çавна кукак теççĕ. См. окçу.
Русско-чувашский словарь (1972)
кисĕп; тукмак.
Русско-чувашский словарь (1971)
м. кисĕп, кĕвенте.
м. (пест) кисĕп.
Этимологический словарь чувашского языка (1964)
«коромысло для носки воды»; «коромысло у весов»; башк. кӧйәнтә, тат. коянтә, казах. кӳйеңте «коромысло». Чувашскую форму кĕвенте можно производить от глагола кив «толочь белье в ступе». Первоначально, по-видимому, этим словом называли песты, которыми толкут бельё (при стирке). Позднее ими же носили воду, сделав на концах зарубки, а для пестов приняли слово кисĕп < тат. кисап.
«пест для толчения кудели, домотканого сукна, ячменя, полбы или белья при стирке»; казах. келсап (у Ильминского келисаб), к. калп. келисап, тат. кисап < килесап, башк. килеhап «пест»; кисĕп — слово сложное, состоит из килĕ «ступа» + сеп ~ сап (уйг., туркм., тур., кирг., казах., к. калп., ног., тат. сап, тув. сып, башк. han «рукоятка», «черенок», «древко»); в чув. сап не сохранилось.
См. также:
Кирухха киршак кис кис-кис « кисĕп » кисĕппи Кисами кисек кисель кисем 2022, раштав, 08
Сайт дизайнне кӑшт ҫӗнетнӗ, саспаллисен страницинче хушма пайлану кӗртнӗ //Александр Тимофеев пулӑшнипе.
2015, утă, 30
Шыранӑ чухне ӑнсӑртран латин кирилл саспаллисем вырӑнне латин саспаллисене ҫырсан, сайт эсир ҫырнине юсама тӑрӑшӗ.
2015, утă, 30
Шырав сӑмахӗсене сӗннӗ чухне малашне вӑл е ку сӑмаха унччен миҫе шыранине тӗпе хурса кӑтартӗ.
2015, утă, 29
Сăмах шыранӑ чухне малашне сайт сире сăмахсарсенче тĕл пулакан вариантсене сĕнĕ.
2014, пуш, 25
Мобиллă хатĕрсемпе усă куракансем валли сайта лайăхлатрăмăр //Мирон Толи пулăшнипе.
2011, утă, 20
Вырăсла-чăвашла сăмахсарпа пуянланчĕ.
2011, утă, 19
Сăмахсарсен çĕнелнĕ сайчĕ ĕçлеме пуçларĕ.
2011, утă, 16
Сайтăн çĕнĕ версийĕ хатĕрленме пуçларĕ.
Ку сайтра чăваш сăмахсарĕсене пухнă. Эсир кунта тĕрлĕ сăмахсен куçарăвне, тата ытти тĕрлĕ уйрăмлăхĕсене тупма пултаратăр.
Эсир куçаракан укçа хостингшăн тӳлеме, çĕнĕ сăмахсарсем кĕртме, Ашмарин хатĕрленĕ сăмах пуххине сканерлама кайĕ.
RUS: Переведенные вами средства пойдут на оплату хостинга, добавление новых словарей, сканирование словаря Ашмарина.
Куçармалли счётсем:
Yoomoney: 41001106956150
