Чувашско-русский словарь (1982)

кăпăрт

1.
подражание легкому стуку, шуму
çенĕкре темскер кăпăрт турĕ — в сенях послышался легкий стук

кăпăрт

2.
подражание хрусту

кăпăрт

3.
подражание шуршанию
кăпăрт-кăпăрт — усил. от кăпăрт 1.—3.
хут кăпăрт-кăпăрт тăвать — бумага шуршит

кăпăрт

4.
быстро, скоро, живо, мигом
тавара кăпăртах илсе пĕтерчĕç — товар разобрали мигом

кăпăрт-капăрт

то же, что кăпăрт

Словарь чувашского языка

кăпăрт

(кы̆бы̆рт), подр. постукиванию. N. Çĕн атă тăхăнсан, кăпăрт-кăпăрт тăвать (постукивают). Упа 663. † Кăпăрт-кăпăрт тăвакан, Хусан пушмак мар-ши çав? («Стук; мягче, чем шак»). Кĕвĕсем. Тăваткăл-тăваткăл касаççĕ аслă çула илемшĕн; кăпăрт-кăпăрт утаççĕ (в сапогах, форся) сарă хĕрсен кăмăльшĕн. Макс. Чăв. К. I, 54. Кăпăрт-кăпăрт пусаççĕ маттур хĕрсен кăмăльшĕн. Янтик. † Кăпăрт-кăпăрт пусмашкăн, хăма çинче мар эпир. || Подр. пляске с постукиванием каблуками. Икково. || Подр. рассыпчатости. Ст. Чек. Лайăх пĕçернĕ пашалу кăпăрт! тăват (сразу рассыпается, рассыпчатая). || Подр. звукам, получающимся при жевании лошадью овса. Б. Сунч. М.-Етмен. Кăпăрт-кăпăрт. || Быстро, живо, в два счёта. Ала 18°. Унтан кайран вара хăйĕн çийĕнчи тумтирне хывса, çамăрк хуçана кăпăрт тăхăнтартса ячĕ, тет.

кăпăрт-капăрт

быстро, живо. СПВВ. Х. Кăпăрт-капăрт пуçтарса хучĕ. Ib. Кăпăрт-капăрт сиксе тăчĕç. (В Сред. Юм.: здесь — кăпăр-капăр, т. е. вскочили сразу).

кул

(кул), кол, смеяться; насмехаться, издеваться. Ст. Чек. Эпир кулатпăр та, вăл та кулат; çынсем кулсассăн аяккинчен тĕрт, тесе калаччĕ, тет. Альш. † Эй тăвансем, чунăмсем! Тапайăр та сикейĕр, выляйăр та кулайăр. Ст. Айб. † Вĕсем кулнипе, чăтаймасăр эпĕ те кул-яр (возьми да и рассмейся). Юрк. † Хура вăрман хĕрри хурамалăх, авмасăрах авăнса тăрат-çке: ай-хай, милай, савнă сарă хĕр, кулмасăрах кулса тăрат-çке. Ib. Кайран хăйсенчен хăйсем каçса кайса кулаççĕ. N. Эпĕр ӳксе колтăмăр. Мы смеялись до упаду. Шорк. Малтан манпала чиперех калаçатчĕ; пăртак тăрсан пăхатăп — вăл эп ĕçленинчен кула тăрать. Сначала он говорил со мной хорошо, потом смотрю — оказывается, он смеется, смотря как я работаю. («Выражается недоумение по поводу данного факта, неожиданность»). Янтик. † Кăпăрт-кăпăрт пусмашкăн, хăма çинче мар эпир; пиртен кулса лармашкăн, хĕрпе каччă мар эпир. Шурăм-п. Кулин култăр, тетĕп, ăна мĕн пăхатăн, ухмах çеç çынтан кулать. N. Çук, тетĕп, эсир чăваша лайăх пĕлместĕр, ахаль кулса иртерсе калатăр, тетĕп вырăса. Ск. и пред. 14. Хĕвел кулса çутатать, çулнă ута типĕтет. Тораево. Улпут: çав пупран кулмали (повод к смеху) туп-ха, тесе каларĕ, тет, Сохрона. Регули 750. Колмаллаччĕ каласа кăтартнă чох. Ib. 749. Колмалла, лепле каласа кăтартрĕ! Сред. Юм. Кам пит алхастарнă çавсĕне, кĕçĕр çĕрĕпе те çывра пĕлмеççĕ. (Колмалла япала каласа парсан калаççĕ). Толст. Ăна кулма анчах çырнă-и-тен? (на смех). Орау. Апла тусан; аван мар. — Пулин (пусть), кулма аван мар-и? Ib. † Хăнасем илтмеççĕ, кулаймаççĕ ĕнтĕ. N. Çынтан кулакан çын ыр çын мар, теççĕ. (Послов.).

Чувашско-русский фразеологический словарь

Чĕркуççи çине тăр

Чĕркуççи çине тăр [лар] становиться / стать на колени перед кем.
Тукай сăмахне пĕтерчĕ те пуçне тайрĕ, унтан майĕпен чĕркуççи çине тăчĕ. К. Турхан. Пыраççĕ вĕсем офицер умне, Лараççĕ кăпăрт! чĕркуççи çине. С. Элкер.

См. также: