Поиск: шăши

Введите слово для поиска

Область поиска:

Чувашско-русский словарь (1982)

I.
мышь
мышиный
уй шăшийĕ — полевка, полевая мышь
шăши çури — мышонок
шăши таппи — мышеловка
шăши тĕслĕ — мышастый (о масти лошади)

шăши хӳри —
1) мышиный хвост
2) перен. косички (маленькие и жиденькие)
улăма шăшисем кишĕкленĕ — мыши изъели, посекли всю солому

Пĕр шăшин икĕ хӳре. (Çăпата). — загадка У одной мыши два хвостика. (Лапти).

шăши вĕлтренĕбот. крапива жгучая
шăши вучĕ — гнилушка, светляк
шăши каяшĕ — высевки, охвостье
шăши кĕтилле выля — играть в кошки-мышки
шăши кикенекĕбот. череда трехраздельная
шăши куршанакĕбот. чернокорень лекарственный
шăши куçĕ — лампа-мигалка
шăши пăрçибот. мышиный горошек
шăши хăлхаллă сурăх — корноухая овца
шăши юсĕзоол. ласка
II.
мыт (болезнь лошадей)

Словарь чувашского языка

мышь. N. Шăши = кушак кайăкĕ. N. Шăши = шăрши. Бука. 1900. Кушак шăши тытать, кашкăр выльăх тытать. А.-п. й. 7. Кушак, шăши пулĕ тесе, çапă çине пĕрех чикрĕ, тет. Образцы 24. Вăл укçана памасан, шăши кастăр енчĕкне. N. Ай-уй, карчăк! çарăка шăшисем çисе яраççĕ. Ах, старуха! ведь репу-то поедают мыши! Ст. Чек. Шăши пирĕн айăмăртан тухса карĕ. Мышь выбежала из-под нас. А.-п. й. 51. Кайсан-кайсан, ăна хирĕç пĕр шăши сиксе тухрĕ. Панклеи. Шăши мури илчĕ те карĕ. Ши-и! шихăртать. Ск. и пред. чув. 17. Çул пур çĕртен, çук çĕртен çичĕ юлан вĕçтерет; шăши тухман çĕрсенчен вăл тухать те сиктерет. Чув. прим. о пог. 411. Хĕрлĕ шăши, рыжая мышь. Янтик. Шăши пăх пик чей, фамильный чай. КС. Капан айĕнче шăши вилмест. N. Ку чухне шăши те туяпа çӳрет. (Пословица). Ст. Шаймурз. Шăши шăкĕ те тинĕсе пулăшать. (Послов.). Курм. Йĕс шăши, çип хӳре. (Йĕп). Зап. ВНО. Пĕр шăшин икĕ хӳре. (Çăпата) Кайсар. Шăши тирĕпе çăпана çыхаççĕ. N. Эпĕр коак шăши пак пурнатпăр, тольккĕ каç шăтăкран тухса çӳретпĕр. Н. М. Кедров. Пирĕн урай айĕнче шăшисем чупса çӳреççĕ. СТИК. Шăши шăриччеи те пĕр вырăнта лараймаст, тек мăрккат (ни минуты не может усидеть на месте). В Сятра дат.-вин. падеже — шăше. Ib. Çĕнĕ çынă: эппин эпĕ санăн шăнă-шаккуна шăше çиме хошап халь, тет. || Фамильное прозвище. N. Шăши Емели. Ст. Чек. Шăши Миттук (женск. прозвище). || Назв, болезни лошадей, мыт. Юрк. Шăши — ут-выльăх чирĕ.

Чувашско-татарский словарь (1994)

тычкан

Этимологический словарь чувашского языка (1964)

«мышь»; тат. тыякан, башк. сыскан, уйг. чачкан, узб. сиякон, кирг. чычкан, казах., ног. шышкан, азерб., тур., туркм., тат. сыяан «мышь»; чув. суккăр шăши «землеройка»; башк. hукыр сыскан, тат. сукыр тычкан, азерб., туркм. корсычан «крот» (букв. «слепая мышь»). От глагола; ср. тур. сыч, кирг. чыч «испражняться»; чув. шăши < шăшă (р — вставной звук) «запах», «вонь».

Чăваш чĕлхин ретроспективлă ăнлантару словарĕ

кушак кайăк. Малтан вăрçкаласа тăнă чухне пухăннă чăвашсем шăши (кушак кайăк) кушакран тарса пытаннă пек саланнă пĕтнĕ, пĕри те çук [Хыпар 1906, № 20:317–318]; Çапла йывăç тавра таптани йывăçсене кушак кайăк (шăши) кышласа пĕтересрен те хăтарать, анчах куншĕн кĕркунне астăвас пулать [Хыпар 1907, № 4:28].

Чувашско-русско-латинский словарь названий животных

(кушак кайăк(ĕ) мышь — mus [кăшлакансен йăхĕнчи пĕчĕк чĕрчун]; вăрман шăшийĕ лесная мышь — apodemus sylvaticus; кил-çурт шашийĕ домовая мышь — mus musculus; пĕчĕкçĕ шăши мышь-малютка — micromys minuttis; cap пырлă шăши желтогорлая мышь — apodemus flavicollis; йĕплĕ шăши колючая мышь — acomus vilsoni

См. также:

шăчлат шăчлаттар шăш шăша « шăши » шăши çăмăрĕ шăши çури шăши вĕтренĕ шăши вутти шăши вучĕ

шăши
Свойства слова не указаны
 
Хыпарсем

2022, раштав, 08
Сайт дизайнне кӑшт ҫӗнетнӗ, саспаллисен страницинче хушма пайлану кӗртнӗ //Александр Тимофеев пулӑшнипе.

2015, утă, 30
Шыранӑ чухне ӑнсӑртран латин кирилл саспаллисем вырӑнне латин саспаллисене ҫырсан, сайт эсир ҫырнине юсама тӑрӑшӗ.

2015, утă, 30
Шырав сӑмахӗсене сӗннӗ чухне малашне вӑл е ку сӑмаха унччен миҫе шыранине тӗпе хурса кӑтартӗ.

2015, утă, 29
Сăмах шыранӑ чухне малашне сайт сире сăмахсарсенче тĕл пулакан вариантсене сĕнĕ.

2014, пуш, 25
Мобиллă хатĕрсемпе усă куракансем валли сайта лайăхлатрăмăр //Мирон Толи пулăшнипе.

2011, утă, 20
Вырăсла-чăвашла сăмахсарпа пуянланчĕ.

2011, утă, 19
Сăмахсарсен çĕнелнĕ сайчĕ ĕçлеме пуçларĕ.

2011, утă, 16
Сайтăн çĕнĕ версийĕ хатĕрленме пуçларĕ.

Пӳлĕм
Сайт пирки

Ку сайтра чăваш сăмахсарĕсене пухнă. Эсир кунта тĕрлĕ сăмахсен куçарăвне, тата ытти тĕрлĕ уйрăмлăхĕсене тупма пултаратăр.

Счетчики
Пулăшу

Эсир куçаракан укçа хостингшăн тӳлеме, çĕнĕ сăмахсарсем кĕртме, Ашмарин хатĕрленĕ сăмах пуххине сканерлама кайĕ.

RUS: Переведенные вами средства пойдут на оплату хостинга, добавление новых словарей, сканирование словаря Ашмарина.

Куçармалли счётсем:

Яндекс: 41001106956150

WMR: R028110838271

PayPal: np@chuvash.org