Поиск: хăнтăр

Чувашско-русский словарь (1982)

I.

1.
бобр

бобровый
хăнтăр çури — бобренок
хăнтăр тирĕ — бобер, бобровый мех

2.
бобер, бобровый мех
хăнтăр çуха — бобровый воротник

3.
опушка, оторочка, окантовка, кайма
кĕрĕк хăнтăрĕ — оторочка шубы
хăнтăр тыттар — оторачивать

4. уст.
первая круговая борозда на пашне

II.

солодковый корень

III.

подражание раскату грома
хăнтăр-хăнтăр — усил. от хăнтăр III.
таçта аслати хăнтăр-хăнтăр тăвать — где-то погромыхивает гром

Словарь чувашского языка

(хŏндŏр, хы̆нды̆р) подр. грому.

бобер. Начерт. 191. Кильд. Вак касрăм, шыв ĕçрĕм, хăнтăр пур иккенне пĕлмерĕм. Хурамал. Анкарти пĕр хыçне виртсем ятăм, хăнтăр чĕппи пурне пĕлмерĕм. Рак. Хăвăлта хăнтăр вылять. (Куç). Çатра-Марка. Хăнтăр тĕслĕ йăттăм пор. Трхбл. Куç харшисем хăнтăр, куçсем çăлтăр, кам телейне пăхса ӳсет-ши. Хорачка. Хăнтăр çока — хĕрарăмсам сыпăçтарса; хăнтăр ĕçлĕк — хĕрарăмсамăн авал; хăнтăр шура порăннă таста анатра. N. Эпирех илес ай хĕрĕн те пичĕпе куçĕ çăлтăр пек, çӳçĕпе пуçĕ хăнтăр пек. || Тесьма, оторочка. М. Ăнтавăш. Хăнтăр, самодельная оторочка из овчины. СПВВ. НН. Хăнтăр, кĕрĕк çухине тытакан тир. СТИК. Кĕрĕк аркине хура путек тирне тăсăмăн-тăсăмăн касса тытаççĕ; çавна хăнтăр тытас теççĕ. Тюрл. Хăнтăр, обшивки (тюленев., котиков. и др.). Чутеево. Хăнтăр, вообще обшивка по краям верхнего платья (тӳлен, кутьăк). Ст. Чек. Хăнтăр, воротник шубы из тюленьего меха. Кĕрĕк хăнтăрĕ, кĕрĕк çухине хăнтăр тытаççĕ. Ст. Шаймурз. Тăхăр тиртен кĕрĕк çĕлетекен, унăн хăнтăрĕсем епле-ши. || Альш. † Çипирккене хăнтăрсем эп çавăртăм. Нюш-к. Хăнтăр çаврас тесе ака пуçĕпе ана тавра пĕрре акаласа çавăрăнассине калаççĕ.

(хŏндŏр, хындыр) неизв. сл. Отсюда: хăнтăр амак.

Чувашско-татарский словарь (1994)

кондыз

Этимологический словарь чувашского языка (1964)

1 «бобр»; 2. «тесьма», «оторочка»; «меховая оторочка»; МК, Замахш., уйг., узб., тур. кундуз, казах., к. калп., ног. кундыз, тат. кондыз, башк. кондоз, алт. В кумдус «бобр»; тув. кундус, хак. хамнос «выдра». Из араб. «бобр»; ср. перс. (рондоз) «соболь».

Чувашско-русско-латинский словарь названий животных

бобр — castor fiber [кăшлакансен йăхĕнчи паха мамăк тирлĕ шыв чĕрчунĕ]

См. также:

хăнт-хант хăнт-хонт хăнтăла хăнтăла курăкĕ « хăнтăр » хăнтăр амак хăнтăр йӳççи хăнтăр йӳçĕш хăнтăр йывăççи хăнтăр кайăк