Поиск: улма

Введите слово для поиска

Область поиска:

Чувашско-русский словарь (1982)

1.
картофель
картофельный
вучах улми — печеный картофель
кăмака улми — печеный картофель
чăмăрла улма — картофель в мундире
улма ани — картофельное поле
улма вырăнĕ — участок земли под картофелем
улма паранки — ягоды картофеля
улма çеçки — картофельная ботва
улма аври — картофельная ботва
улма ларт — сажать картофель
Улма уйранпа лайăх, типĕ пăтă çупа лайăх. — погов. Картошка хороша с уйраном, а крутая каша — с маслом.
2.
яблоко
яблоневый, яблочный
вăрман улми — дикое яблоко
уй улми — дикое яблоко
йӳçĕтнĕ улма — моченые яблоки
улма йывăççи — яблоня
улма кукли — яблочный пирог
улма пахчи — яблоневый сад
Йывăççинчен улми аякка ӳкмест. — посл. Яблоко от яблони недалеко падает.

куç улмианат. глазное яблоко
улма кăвак (чăпар) — серый в яблоках (о масти лошади)
улма хурчĕ зоол. плодожорка

Словарь чувашского языка

олма, яблоко. Т. М. Матв. Улма çисен — кулма. Сред. Юм. Олма çыххипе ларать. Яблоков очень много. Вомбу-к. Олма юçĕтсе çиеççĕ. Шаймурз.). Мĕншĕн, савнийĕм, ку тĕрлĕ матур пултăн? куçăхăн-ĕçке, ылттăн улмаçăм! Кам. Враг. Ай-хай, тăванăмсем, ай, чунăмсем, сатра пиçнĕ сарă улмамсем. Шурăм-пуç, № 24. Килте тата улмасем те ӳкнĕ пулĕ-ха. N. Хусанта илнĕ хура тутăр, улма пек, улма пек шурри пур. ld. Улма парăп, улма çиеессĕн; чунма парăп, хама савсассăн. Рак. Ку тĕнчере мĕн хуйхă пур? — улма пекех чунăм пур! Лашман. Улма кашăк аври, ай, сăрлама вуник мăскал шурă сăр кирлĕ. N. † Икĕ улма пек куçма шăла-шăла... N. Улма-йывăçĕнчен улми аякка кайса ӳкмес, теççĕ. Шурăм-пуç, № 19. Улма праçникчен улма ан çийĕр: мăн-аçи çапать. † Олăх ути олма пек, пирĕн йысна олпут пек. Картофель. Завражн. Олма, картофель. || Белеб. Улма — нашивка в виде полоски на спине женской рубашки (в Ибряйкине эго наз. сунтăх. Сообщ. Н. Романов).

Чувашско-татарский словарь (1994)

алма

Чувашско-эсперантский словарь

[ulma']
frukto; pomo; terpomo
улма ларт — planti terpomon
улма пахчи — pomĝardeno
улма-çырла — fruktoj, fruktoj kaj beroj
çĕр улми — terpomo
панулми — pomo
улмуççи — pomarbo

Этимологический словарь чувашского языка (1964)

пах улми, пан улми, йывăç улми «яблоко»; çĕр улми, улма «картофель»; уйг., кирг., казах., к. калп., ног., азерб., туркм., тат., башк. алма, узб. олма, тур. элма «яблоко»; ср. монг. алим «яблоко». Пах улми происходит от перс. (бағ) «сад»; следовательно, пах улми — «садовое яблоко» (см. пахча); ср. тат. бағалмасыпан в пан улми Золотницкий сближал с алтайским ман «городьба», «ограда», «забор» (см. Вербицкий. Сл. 199); следовательно, пан улми — «яблоки, разводимые в огороженном месте, т. е. в саду», в противоположность вăрман улми «дикое яблоко», растущему в диком, непривитом виде в лесу (Золотницкий. КСл. 46); чув. диал. пан «яблоки». По мнению Мункачи, слово алма в тюркские языки проникло из санскритского; amla «кислый» (KSz. VI, 376—379). По-видимому, название это первоначально относилось к дикому (лесному) яблоку.

Чăваш чĕлхин ретроспективлă ăнлантару словарĕ

паранкă. Шăта пуçланă улмана (паранка) ĕнесене çитерменниех аван, пăруламалли ĕнесене вăл пĕрттех юрамасть [Франкфурт 1913:7].

См. также:

Улихер улица уличать уличный « улма » улма-çырла улма-чăпар улмал улмаш улмашлă

улма
Часть речи
Япала ячĕ
 
Фонетика
4 букв
 
Твердое слово
 
Язык
По-чувашски
 
Хыпарсем

2022, раштав, 08
Сайт дизайнне кӑшт ҫӗнетнӗ, саспаллисен страницинче хушма пайлану кӗртнӗ //Александр Тимофеев пулӑшнипе.

2015, утă, 30
Шыранӑ чухне ӑнсӑртран латин кирилл саспаллисем вырӑнне латин саспаллисене ҫырсан, сайт эсир ҫырнине юсама тӑрӑшӗ.

2015, утă, 30
Шырав сӑмахӗсене сӗннӗ чухне малашне вӑл е ку сӑмаха унччен миҫе шыранине тӗпе хурса кӑтартӗ.

2015, утă, 29
Сăмах шыранӑ чухне малашне сайт сире сăмахсарсенче тĕл пулакан вариантсене сĕнĕ.

2014, пуш, 25
Мобиллă хатĕрсемпе усă куракансем валли сайта лайăхлатрăмăр //Мирон Толи пулăшнипе.

2011, утă, 20
Вырăсла-чăвашла сăмахсарпа пуянланчĕ.

2011, утă, 19
Сăмахсарсен çĕнелнĕ сайчĕ ĕçлеме пуçларĕ.

2011, утă, 16
Сайтăн çĕнĕ версийĕ хатĕрленме пуçларĕ.

Пӳлĕм
Сайт пирки

Ку сайтра чăваш сăмахсарĕсене пухнă. Эсир кунта тĕрлĕ сăмахсен куçарăвне, тата ытти тĕрлĕ уйрăмлăхĕсене тупма пултаратăр.

Счетчики
Пулăшу

Эсир куçаракан укçа хостингшăн тӳлеме, çĕнĕ сăмахсарсем кĕртме, Ашмарин хатĕрленĕ сăмах пуххине сканерлама кайĕ.

RUS: Переведенные вами средства пойдут на оплату хостинга, добавление новых словарей, сканирование словаря Ашмарина.

Куçармалли счётсем:

Яндекс: 41001106956150

WMR: R028110838271

PayPal: np@chuvash.org