Поиск: сӳн

Введите слово для поиска

Область поиска:

Чувашско-русский словарь (1982)

1.
гаснуть, тухнуть, погасать, потухать
кăвайт сӳнчĕ — костер потух
çутă ирчченех сӳнмерĕ — свет не гас до утра
сӳн-сӳнми çун — гореть еле-еле
сӳнсе лар — загаснуть, потухнуть
Вут сӳнсен шыв нумай. — посл. После пожара воды много.
2. перен.
гаснуть, тухнуть
сӳнми юрату — негасимая любовь
комсомолец чĕри сӳнмест! — не погаснет сердце комсомольца!
3.
гаснуть, меркнуть, тускнеть
шуçăм сӳнет — меркнет заря
ирхине çăлтăрсем сӳнеççĕ — поутру гаснут звезды
унăн кулли сӳнчĕ — его улыбка погасла
телейĕр сӳнминччĕ! — да не померкнет ваше счастье!
сӳнми чап — немеркнущая слава
4.
угасать, затухать, исчезать, пропадать
ĕмĕт сӳнчĕ — мечта угасла
шанчăк сӳнмест-ха — надежда еще не пропала
5.
вымирать, прекращаться (о роде, семье)
вĕсен йăхĕ сӳннĕ — у них весь род вымер
тĕтĕм сӳннĕ кил — выморочный дом
6.
глохнуть, останавливаться
мотор сӳнсе ларчĕ — мотор заглох

супăнь хăмпи сӳнчĕ — мыльный пузырь лопнул

Никольскийĕн чăвашла-вырăсла словарĕ

син.: тĕксĕмлен
меркнуть, гаснуть, тухнуть
вут сӳнет — огонь тухнет

Словарь чувашского языка

сдираться. В. Олг. См. сĕвĕн.
то же, что сĕвен, прислоняться. СПВВ. ТА. Эсĕ ан сӳн = эсĕ ан сĕвен.
гаснуть. Изванк. Çуртасем сӳнсе ларсан, эпир пурте кӳме çине хăпарса лартăмăр. Чув. пр. о пог. 24. Хĕвел тухăçĕ хĕрелсе нумайччен тăрсан, уяра каять (çăмăр час пулмасть), часах сӳнсен, йĕпене каять (çав кунах çăмăр пулать). Если при восходе солнца небо в течение долгого времени остается красным,— к вёдру (дождя не будет), если заря очень скоро погаснет,— к ненастью (в этот же день будет дождь). Кан. Çăлтăрсем сӳнĕçĕ вăтанса. Якейк. Куçĕ-пуçĕ сӳнн'ĕнт (= сӳннĕ ĕнтĕ, глаза посоловели от дремоты) кон, выртса çăвăрмалла анчах. Ib. Куçĕсем сӳне пуçларĕç ĕнтĕ. (Говорят про пьяного, когда у него еле смотрят глаза). || Исчезнуть, пропасть, прекратиться. N. Виçĕ кунтан питне кантăр вăрри пек типен шатра тухать, вăл кайран хăех çӳнет. Полтава 62. Пурнăç сӳнет ним уссăр (утрачивается). Орау. Пурăнăç сӳнчĕ. Жизнь испорчена. М. Васильев. Ĕçпех пĕтет çамрăк сăн; тертпех сӳнет порнăçăм. ЧО. Эсир ку ĕçе тасаттармасан, сирĕн çурт-йĕр йăлт сӳнĕ (вымрет), терĕ. Г. А. Отрыв. Ун йăхĕ çук, сӳннĕ (вымер). Кан. Анчах çуртне туртса илчĕç те, ĕç сӳнсе ларчĕ. Бел. Гора. † Пуçран хуйхă сӳнес çук. Ib. † Пуçăм çухалнине сиснĕ пулсан, татах та ытларах калаçас мĕн тăвансемпе, пуçăмра хуйхăсем, ай, сӳниччен. ЧП. Пуçăмри пуç хуйхи сӳниччен. От. Чек. Чечекĕ сӳне пуçларĕ ĕнтĕ. Оспа стала сходить (шелушиться). || Лопаться. КС. Хăмпă сӳнчĕ. Пузырь лопнул (водяной, мыльный). Сред. Юм. Шыв çинче полакан хăмпу сӳнет (лопается).

Чувашско-татарский словарь (1994)

сүнәргә

Чувашско-эсперантский словарь

[sjunj]
estingiĝi (estingiĝu)
çутă сӳнсе ларчĕ — la lumo estigiĝis
кăвайт сӳнчĕ — la lignofajro estingiĝis
ĕмĕт сӳнчĕ — la revo estingiĝis
сӳнĕк — estingita
сӳнмесле — neestingebla
сӳнтер — estingi, forŝalti
сӳнтеркĕч — ŝaltilo

Этимологический словарь чувашского языка (1964)

«гаснуть», «тухнуть»; «меркнуть»; сӳнтер «гасить», «тушить»; Замахш. сӓн, азерб., туркм., тур., казах., к. калп., ног. сӓн, тат. сӳн, башк. hӳн, узб., гаг. сун, кумык, сĕн «гаснуть», «потухать»; АФТ, казах., к. калп. сӧндир, тефс. XII-XIII вв., полов., ст. узб., тур. сӧндӳр, кумык, сёндюрсӳндер, башк. hӳндер «гасить», тушить».

См. также:

сӳм сӳм-сӳмекки сӳмерле Сӳмерле кӳлли « сӳн » сӳнĕк сӳнел Сӳнел çырми Сӳнерпи сӳнк

сӳн
Часть речи
Еçхĕл
 
Фонетика
3 букв
 
Мягкое слово
 
Язык
По-чувашски
 
Хыпарсем

2022, раштав, 08
Сайт дизайнне кӑшт ҫӗнетнӗ, саспаллисен страницинче хушма пайлану кӗртнӗ //Александр Тимофеев пулӑшнипе.

2015, утă, 30
Шыранӑ чухне ӑнсӑртран латин кирилл саспаллисем вырӑнне латин саспаллисене ҫырсан, сайт эсир ҫырнине юсама тӑрӑшӗ.

2015, утă, 30
Шырав сӑмахӗсене сӗннӗ чухне малашне вӑл е ку сӑмаха унччен миҫе шыранине тӗпе хурса кӑтартӗ.

2015, утă, 29
Сăмах шыранӑ чухне малашне сайт сире сăмахсарсенче тĕл пулакан вариантсене сĕнĕ.

2014, пуш, 25
Мобиллă хатĕрсемпе усă куракансем валли сайта лайăхлатрăмăр //Мирон Толи пулăшнипе.

2011, утă, 20
Вырăсла-чăвашла сăмахсарпа пуянланчĕ.

2011, утă, 19
Сăмахсарсен çĕнелнĕ сайчĕ ĕçлеме пуçларĕ.

2011, утă, 16
Сайтăн çĕнĕ версийĕ хатĕрленме пуçларĕ.

Пӳлĕм
Сайт пирки

Ку сайтра чăваш сăмахсарĕсене пухнă. Эсир кунта тĕрлĕ сăмахсен куçарăвне, тата ытти тĕрлĕ уйрăмлăхĕсене тупма пултаратăр.

Счетчики
Пулăшу

Эсир куçаракан укçа хостингшăн тӳлеме, çĕнĕ сăмахсарсем кĕртме, Ашмарин хатĕрленĕ сăмах пуххине сканерлама кайĕ.

RUS: Переведенные вами средства пойдут на оплату хостинга, добавление новых словарей, сканирование словаря Ашмарина.

Куçармалли счётсем:

Yoomoney: 41001106956150