Поиск: пушкар

Введите слово для поиска

Область поиска:

Чувашско-русский словарь (1982)

1.
шпулька, катушка (ниток)
шпулечный
пуша пушкарсем — пустые шпульки
шурă пушкар — шпулька с белой ниткой
пушкар çиппи — шпулечные нитки
2.
катушка (проволоки)
телефон пралукĕн пушкарĕ — катушка телефонного провода
3.
вертушка (дверной запор — брусочек дерева, проволоки, вращающийся на гвозде)

тилхепе пушкарĕ — железный наконечник на конце вожжей
II. диал.

1.
мочь, осиливать, одолевать
2.
понимать
смекать
прост.
сана пушкараймарăм — я не понял тебя

Словарь чувашского языка

мочь, осиливать. СТИК. Ай-ай, тетĕшне пушкара пырат (осиливает старшего брата, молодец). Юрк. Эпĕ çӳлте, пĕлĕт çинче пурăннине пĕлсен: унта улăхма та пушкарĕ, тет, тĕлĕнсе. СПВВ. Пĕччен куна тума пушкараймăп. СТИК. Пушкарат — парăнтарат, çĕнтерет. Ib. Эпĕ ăна пушкара пыратăп (= эпĕ ăна кĕрешсе çĕнтере пыратăп). ГТТ. Эсир мана пайтах япала тума хушса янăччĕ те, эпĕ пушкараймарăм-ха вĕсене: ниепле тытăнаймарăм. Букв. Тăватă эрнере эпир вулама пушкарăпăр. Чăвашсем 22. Вăл тухатмăшсене тытма та пушкараççĕ, тет; анчах пит эмел кирлĕ, тет. Баран. 11. Паттăр кремĕл çулĕ сăртне мĕнле паттăр пушкарĕ. || Исполнить, устроить. Чăв. й. пур. 12. Эпĕ ăна пушкарăп, мана пар вунă тенкĕ укçа, пĕр икĕ эрнеренех вилĕ (отец), тенĕ. || Смекать, понимать. Шарбаш: Эсĕ мĕн çинчен каланине эпĕ пошкарса илимарăм-ха. СПВВ. НН. Пушкарат — ăнкарат тенĕ сăмах. Прикончить, убить. Тюрл. Пушкарса пăрахнă хайхине (= пуçтарнă, убил).
, пошкар, шпулька, катушка; деревянная катушка для наматывания ниток. Икково. Пошкар. Календ. 1910. Лентине пушкар çине чĕркесе, «волшебный» тиекен фонаре вырăнаçтараççĕ. Орау. † Пушкар, пушкар, шур пушкар, сӳтĕрлет те, чăрканмасть. || Косточки, посредством которых прикрепляют подножки ткацкого станка к веревочкам ниченок. ЩС. Чутеево. Пушкар — из гусиных или куриных костей у ткацкого станка. Ст. Чек. Пушкар — хур ури туни. Пушкар ура пуссине кĕрĕ çумне çакнă çĕрте. Шевле. Пошкар — чăх ори шăмми, кĕррĕн аялти патакки çăмне çыхаççĕ. Пошкартан ора посси кантри çаклатаççĕ. || Палки, которые кладутся крест-на-крест в улей (колоду) для прикрепления вощины. Хорачка. Вăляя пошкар лартаччĕ, орлă-пирлĕ, онта карас тытăнса тăрат. || Завертка, лучок. Пшкрт: пожы̆ вэ̆рӓнӓ пошкарβа пошкарлаччы̆ или пы̆рђы̆с'па пы̆рђы̆с'лаччы̆ (затягивают).

Этимологический словарь чувашского языка (1964)

диал. «успевать» (в работе), «справляться» (с работой), «осиливать»; уйг. башкур, узб. бошкар, кирг. башкар, казах. баскар, алт. В пашкар «распорядиться», «управлять», «руководить», «начальствовать», «возглавлять»; чаг. башкар «вести», «направлять»; тат., башк. башкар «исполнять», «доводить до конца», «орудовать», «управлять»; туркм., тур. башкар «справляться с работой», «выполнять с успехом», «доводить до успешного конца», «устраивать». Заимствовано из тюркских языков, иначе мы имели бы пуçкарпуç.

См. также:

Пушкăрт пусси пушкăртла пушкăртла кутлăх пушка « пушкар » пушкарла пушкарлан пушкарт пушлăх пушмак

пушкар
Часть речи
Япала ячĕ
 
Фонетика
6 букв
 
Твердое слово
 
Язык
По-чувашски
 
Хыпарсем

2022, раштав, 08
Сайт дизайнне кӑшт ҫӗнетнӗ, саспаллисен страницинче хушма пайлану кӗртнӗ //Александр Тимофеев пулӑшнипе.

2015, утă, 30
Шыранӑ чухне ӑнсӑртран латин кирилл саспаллисем вырӑнне латин саспаллисене ҫырсан, сайт эсир ҫырнине юсама тӑрӑшӗ.

2015, утă, 30
Шырав сӑмахӗсене сӗннӗ чухне малашне вӑл е ку сӑмаха унччен миҫе шыранине тӗпе хурса кӑтартӗ.

2015, утă, 29
Сăмах шыранӑ чухне малашне сайт сире сăмахсарсенче тĕл пулакан вариантсене сĕнĕ.

2014, пуш, 25
Мобиллă хатĕрсемпе усă куракансем валли сайта лайăхлатрăмăр //Мирон Толи пулăшнипе.

2011, утă, 20
Вырăсла-чăвашла сăмахсарпа пуянланчĕ.

2011, утă, 19
Сăмахсарсен çĕнелнĕ сайчĕ ĕçлеме пуçларĕ.

2011, утă, 16
Сайтăн çĕнĕ версийĕ хатĕрленме пуçларĕ.

Пӳлĕм
Сайт пирки

Ку сайтра чăваш сăмахсарĕсене пухнă. Эсир кунта тĕрлĕ сăмахсен куçарăвне, тата ытти тĕрлĕ уйрăмлăхĕсене тупма пултаратăр.

Счетчики
Пулăшу

Эсир куçаракан укçа хостингшăн тӳлеме, çĕнĕ сăмахсарсем кĕртме, Ашмарин хатĕрленĕ сăмах пуххине сканерлама кайĕ.

RUS: Переведенные вами средства пойдут на оплату хостинга, добавление новых словарей, сканирование словаря Ашмарина.

Куçармалли счётсем:

Яндекс: 41001106956150

WMR: R028110838271

PayPal: np@chuvash.org