Поиск: пĕсехе

Чувашско-русский словарь (1982)

1.
зоб

зобный
кайăк пĕсехи — зоб птицы
пĕсехе паре — зобная железа
пĕсехе чирĕ — зобная болезнь
пĕсехе шăмми — зобная кость
пĕсехе тулли çи —
1) набить полный зоб (о птицах)
2) перен. наесться до отвала, объесться
Ăсан хыççăн вĕçекен чăххăн пĕсехи çурăлнă. — погов. У курицы, полетевшей за- тетеревом зоб лопнул.

2.
грудка (у птицы)

3. разг.
грудь
çара пĕсехе — 1) обнаженная грудь 2) бран. голодранец

4.
ворот (напр. рубахи)
пĕсехерен ярса тыт — схватить кого-л. за ворот

Никольскийĕн чăвашла-вырăсла словарĕ

желудок (у птиц)
воб

Словарь чувашского языка

(_пэ̆_зэ_hэ, _пӧ̌_зэ_hэ), зоб. Сред. Юм. ЧП. Пирĕн аттен усрав кайăкĕ пур, унăн пĕсехинче чăпар тĕксем пур. КС. Чăх пĕсехи, зоб. IЬ. Чăхсам пĕсехисене персе тултарчĕç (наелись). Шел. 71. Пĕсехисене каçăртса... илемлĕ сăввисемпе, ытарма çук, çав тĕрлĕ шăрантараççĕ (скворцы). СПВВ. ИА. Кайăкăн çими пĕсехене анать. Изамб. Т. Пĕсехи унăн тата ытларах йăлтăртатать. || Грудь. Г. А.Отрыв. Пĕсехе çара. Пĕсехере те, çухави тавра та, хулпуççи тавра та, çанă вĕçĕсенче те, аркă тавра та — ниçта та ним апăршасам çук («капăрри çук ĕнтĕ ун, капăрлă мар»). КС. Пĕсехине ярса çӳрет (с расстегнутым воротом рубахи). IЬ. Пĕсехи çара (с голой грудью). IЬ. Пĕсехерен (за грудь платья) тытса силлерĕ. IЬ. Пĕсехене (грудь рубахи) çурса пăрахрĕ. Чирич-к. Çара пĕсехе = ярханахăн çӳрекен (ача).

Этимологический словарь чувашского языка (1964)

, диал. путеке «зоб» (у птиц); Замахш. бӧтӧке, туркм. петеке, ног. боьтеге, якут. бӧтӧгӧ, башк. бӳтәгә, тат. бӳтәкә «зоб»; ср. монг. бэтэг «птичий зоб».

См. также:

пĕсĕр пĕсĕрке пĕсĕрлентер пĕсĕрмен « пĕсехе » пĕсехелĕ пĕскамуннăй пĕсмĕл пĕсмĕлле пĕсмĕх