Поиск: ăтăр

Чувашско-русский словарь (1982)

выдра

выдровый
ăтăр тирĕ — мех выдры, выдра
Кама ăтăр тăлăпĕ, кайа алăк хăлăпĕ. — погов. Кому выдровый тулуп, кому — скоба двери. (соотв. Кому пироги и пышки, а кому синяки и шишки).

Словарь чувашского языка

(ŏдŏр, ы̆ды̆р), водяная крыса? КС. Ăтăр ― небольшой зверь; хорошо плавает в воде и питается водяными насекомыми и рыбой. Шурăм-п. № 27. Ăтăр — животное, похожее на мышь. Зап. ВНО. Ăтăр ― речная выдра. Ст. Чек. Ăтăр ― водяное животное, величиною с крысу. Орау. Пусмалана пулă тытнă чухне пусмалана ăтăр (ŏдŏр) кĕрсен, пусмалана çурса тухса каять. Сред. Юм. Ăтăр — арлан пик — пĕчик хирти кайăк. Якейк. Ăтăр — пĕвере порнакан кошак çури пак хора кайăк; вăл кайăк яланах пĕве шăтарать. А. Турх. Ăтăр — чиркас манирлĕ, пысăккăшĕ, чиркасран яштакарах, чăмăртарах, тăрхалларах, пăтăр-патăр туса чупать, йывăр чупать. Шыва сикнĕ чухне, чул пăрахнă пек, панчă! тăвать. Нюш-к. Ăтă ― в роде мыши, черная, разрывает снасти. IЬ. Ăтăр (ŏдŏр) — в роде мыши, живет в воде. Шибач. Ăтăр — кайăк, шура порнать; полă тытма лартсан: ăтăр (шака) касса кайнă, теççĕ. Н. Карм. Ăтăр (ŏдŏр) — шывра, сăрă, ăна тытаççĕ (маленький): арман пĕвисем çурать, сиен тăвать. N. Ăтăр пек сĕтĕрет (говорят о скопидоме?). || Выхухоль (?). Начерт. 178. Ăтăр — выхухоль. || Хорачка. Ăтăр (ŏдŏр) тăпра алтса çӳрет, пĕтиççĕ (_пэ̆д'ис'с'э̆). СПВВ. ТА. Ăтăр = арлан. || Личинка? Шурăм-п. № 27. Ăтăр — личинка. Тюрл. Ăтăр (ŏдŏр), большой белый червяк с красной головкой, водится в гнилушках. || Тяжелый человек. Тюрл. Йывăр çынна ăтăр теççĕ. || Фамилия. К.-Кушки. Ăтăр Ваççи, по-русски — Василий Удюркин. Букв. I ч. 1904. Пĕр вăхăтра Ăтăр Яхварĕ çуркунне, урам хушши хуралсан, армана кайма тухнă. || Маленький человек. Моргауши. || Крот. Б. Олг., В. Олг. Ăтăр, ори каялла; она кайора теччĕ тата. Так ли? СПВВ. ТА. Ăтăр — çĕр чавала пыракан кайăк.

Чувашско-татарский словарь (1994)

кама

Этимологический словарь чувашского языка (1964)

«выдра». В других тюркских языках не встречается; по-видимому, в чувашский (булгарский) язык оно проникло из индоевропейских языков; ср. др. инд. udrah, авест. udrо, перс. вадрак, лит. udrа, нем. Otter «выдра». др. слав. выдраlutra из udrа.

Чувашско-русско-латинский словарь названий животных

выдра — lutra lutra [сăсар йăхĕнчи паха мамăк тирлĕ çаткăн шыв чĕрчунĕ]

См. также:

ăстрăм ăсчах ăсчахлан ăт « ăтăр » ăтăртат ăтăх ăттăр ăттар ăф