Поиск: çулăк

Чувашско-русский словарь (1982)

I.
метла
голик разг.
килкартине çулăкпа шăл — подмести двор метлой
Çыхман çапă çулăк мар. — посл. Прутья без перевясла — не метла.

II.
сюлак — платок, который накидывался па спину жениху

Никольскийĕн чăвашла-вырăсла словарĕ

халат

Словарь чувашского языка

(с’улы̆к), платок, надеваемый на спину женихом во время свадьбы (в других местах назыв. виç кĕтеслĕ тутăр). Цив. Орау. Çулăк — более двух четвертей. Уна кĕрӳ туя кайнă чух çурмаран ик кĕтессинчен хутласа виç кĕтеслĕ туса каçан хыçне хул-пуççисенчен çакнă. Хĕреслĕ тунине кушак ури теççĕ. Хĕрли, сарри, симĕсси, елмен пурçăн. Кушак ури хушшинче хурапа тĕрлени — йĕпкĕнле, тепĕр енчи — мĕшкĕлле. Туй. Çурăм çине „çулăк“ çакаççĕ (çулăк — виçĕ кĕтеслĕ тутăр) тутăр вĕçне пасар çиппинчен тунă шерепе çыхаççĕ. Изамб. Т. Тата çавăн чухнех кĕрӳ валли çулăк, кĕрнекерсем валли пиççиккирен çакма чăпар тутăр парса ярат. Альш. † Тинкешсенĕн ачисем çулăк çуран йăли пур.

çолăк (с’улы̆к, с’олы̆к), лоза (род метлы без отдельного метловища, вырубается целиком вместе с череном), которою сметают с вороха колосья. Орау. Çулăк — тыр çи шăлмалли шăппăр. Çутт. 43. Çулăкпа та, шăпăрпа та тасатрăм эп ашăмне. Ib. 42. Атте сăвăрма тытăнчĕ, аппа çулăкпа çиçет. ТХКА 47. Те хамăра мăшкăлласа, те кĕсри ытла йăвашран, ут кĕтӳне ярсан, çынсем хĕлĕхне çăлса пĕтеретчĕç. СПВВ. ФН. Çулăк — кăшăл çине шăлаканни. Питушк. Çолăк — метла (тыр çи шăлма, без черена). Тюрл. Çолăк — çиçмелли, метла для вороха (очищают ворох). Ст. Чек. Çулăк е çулкă — хурăн тăрринчен тунă шăппăр. Сред. Юм. Çолăк тесе хôрăн вăрăм патаккисĕнчен тунă шăпăра калаççĕ. Илебар. Çулăкĕ хыçалтă.

Этимологический словарь чувашского языка (1964)

, çулăх уст. «платок, прикрепляемый к спине жениха во время свадьбы»; башк., тат. яулык, уйг. яглик, азерб. айлыг, туркм., тур. яглык, ног. явлык, кирг. жоолук,. казах., к. калп. жаулык «платок».

, çулкă (у Спир. Михайлова шилга, стр.22) «метла из лозы для сметания колосьев с вороха зерна, когда веют лопатой»; азерб. чалгы «метла». От *çул (ср. шăл) «мести».

См. также:

çулă кăмпа çулă пыршă çулă-çулĕпе çулăç « çулăк » çулăм çулăмлă çулăмлăн çулăмлан çулăмлантар