Поиск: тăван - Чувашско-русский словарь (1982)

Чувашско-русский словарь (1982)

1.
родственник
родня разг.

родной, находящийся в родстве
арăм тăванĕ — родня жены, родственник по женской линии
аякри тăван — дальний родственник
çывăх тăван — близкий родственник
тач тăван — близкий родственник
чĕре çумĕнчи тăван — самый дорогой, самый близкий родственник

тăван анне — родная мать
тăван мар анне — мачеха
тăван атте — родной отец
тăван мар атте — отчим
тăван аппа — родная старшая сестра
тăван ача — родной ребенок, родное дитя, чадо уст.
тăван ăру — кровная родня, родня по прямой линии
тăван хĕр — родная дочь
тăван мар хер — падчерица
тăван ывăл — родной сын
тăван мар ывăл — пасынок
Тӳрĕ калакан тăванне юрайман. — посл. Правдивый и родне не угодил.

2.
родной, близкий (по рождению, духу, привычкам)
тăван кил-çурт — родимый дом
тăван шкул — родная школа

тăван çĕршыв —
1) родной край, родимая сторона
тăван çĕршыва кайса кур — побывать в родном краю, на родине
2) отчизна, родина

тăван хула — родной город
тăван чĕлхе — родной язык
Тăван çĕршыв — анне, ют çĕршыв — амаçури. — посл. Родина — мать, чужбина —мачеха.

3.
родственный, братский
тăван халăхсем — братские народы

4.
родненький, миленький, милый, дорогой (в обращении)

5. при фамильярном обращении в притяж. ф. 1 л.: тăванăм:
братец, браток, дружок
эй, тăванăм, ку мĕнле ял? — эй, братец, что это за деревня?
тăванăмсем, каяр-ха хăвăртрах! — братцы, пойдемте быстрее!

◊
хĕртен тăван — внук (внучка) от дочери
ывăлтан тăван — внук (внучка) от сына
ютран тăван — чужой человек, чужак (букв. родившийся от чужого)
тăван кун — день рождения

См. также:

тăвам тăвам çӳретекен тăвам ырă Тăвампи « тăван » тăван ачи тăван кун тăван-йыш тăван-пĕлĕш тăван-пĕтем