Поиск: пул - Чувашско-русский словарь (1982)

Введите слово для поиска

Область поиска:

Чувашско-русский словарь (1982)

в наст. времени не употр.
1.
быть, существовать
иметься

ялта çĕр кил пулнă — в деревне было сто дворов
манăн ерçӳ пулмарĕ — у меня не было свободного времени
2.
быть, являться
çарта вăл рота командирĕ пулнă — в армии он был командиром роты
колхоз председателĕ пулнă çын — бывший председатель колхоза
агроном пулнă май вăл куллен уй-хирте çӳрет — являясь агрономом, он ежедневно бывает на полях
Болгарие вăл делегаци руководителĕ пулса кайрĕ — он поехал в Болгарию в качестве руководителя делегации
3.
быть, случаться, происходить, совершаться, состояться
сана мĕн пулнă? — что с тобой случилось?
клубра концерт пулать — в клубе состоится концерт
ку ĕç тахçанах пулнă — это было давно
ун пекки час-часах пулкалать — такое часто случается
кĕçех çумăр пулать — скоро будет дождь
тĕлпулу пулмарĕ — встреча не состоялась
4.
быть, бывать, пребывать, находиться
присутствовать

ĕçре пул — быть на работе
пĕрле пул — быть вместе
лекцире пул — присутствовать на лекции
ун чухне эпĕ хулара пултăм — тогда я был в городе
вăл кашни кунах ман патра пулать — он каждый день бывает у меня
5.
быть, становиться
вăйлă пул — быть сильным, стать сильным
вĕрентекен пул — стать учителем
ăшăрах та ăшăрах пулса пырать — становится все теплее и теплее
вăрман шăп пулчĕ — в лесу стало тихо
6.
получаться, выходить, удаваться
приходиться

нимĕнле мар пулчĕ — получилось ни то ни се
санран пулать ку — у тебя это получится
ку тихаран ырă лаша пулас çук — из этого жеребенка доброго коня не получится
таврăнасси час пулмарĕ — скоро вернуться не удалось

май пулудасться, представиться возможным
ăна курма май пулмарĕ — мне не удалось повидать его

пулса тухполучаться
мĕнле пулса тухрĕ ку? — как это получилось?

Ĕçлемесĕр çурт пулмасть. — погов. Без труда не построить дома.
7.
возникать, появляться
образовываться


пулса кай — возникнуть
çĕр çинче пурнăç пулса кайни — происхождение жизни на земле

пулса тăр —
1) стать кем-чем-л., превратиться в кого-что-л.
вал студент пулса тăнă — он стал студентом
2) образоваться
сăрт лупашкинче кӳлĕ пулса тăнă — в горной долине образовалось озеро
8.
наступать, наставать (о времени)
кĕр пулчĕ — настала осень
çулла пулчĕ — настало лето
каç пуласпа — к вечеру, с наступлением вечера
каç пулса килет — вечереет, наступает вечер
Ир пулать те каç пулать, ĕмĕр иртни сисĕнмест. — погов. День да ночь — сутки прочь, так и жизнь проходит незаметно.
9.
созревать, поспевать, доходить до готовности
улма-çырла пулчĕ — фрукты созрели
ыраш пулса çитрĕ, сĕлĕ пулман-ха — рожь уже дозрела, а овес еще не дозрел
10.
доходить до готовности, быть готовым
мунча пулчĕ — баня протопилась, баня готова
сăмавар пулман-ха — самовар еще не готов
пулчĕ! — все!, готово!
11.
родиться, уродиться, произрастать
кунта çĕрулми лайăх пулать — здесь хорошо родится картофель
кăçал хуратул ăнса пулчĕ — в этом году гречиха хорошо уродилась
12.
оказываться, быть каким-л.
кирлĕ пул — оказаться нужным
вăхăтлă пулчĕ — оказалось кстати
усăсăр пул — оказаться бесполезным
ал айĕнче пул — оказаться, быть под руками
куç тĕлне пул — оказаться в поле зрения
13.
сбываться, осуществляться
ĕмĕтленни пулчĕ — мечты стали явью
14.
очутиться, оказаться где-л.
пĕлмен çĕрте пул — очутиться в незнакомом месте
тĕмĕсем шыв айне пулнă — кусты оказались под водой
15.
доставаться, выпадать на чью-л. долю
выляв укçи мана пулчĕ — выигрыш достался мне
16.
попасть, влететь
пулчĕ ĕнтĕ куншăн мана! — ну и влетит мне за это!
пулать ак сана, асту! — берегись, попадет тебе!
17.
притворяться, делать вид
чирленçи пул — притвориться больным
çывăранçи пул — притвориться спящим
ĕçленĕ пек пул — работать для вида
18.
с инфинитивом на -ма (-ме):
обещать, обязаться
вăл ӳкерчĕкĕсене илсе килме пулчĕ — он обещал принести свой рисунки
ăна пулăшма пултăмăр — мы обязались помочь ему
19.
с причастием на -асшăн (-есшĕн):
хотеть
вăл каясшăн пулнă — он хотел уйти
эпĕ сана ярасшăн пулман — я не хотел отпускать тебя
20.
с инфинитивом на -ма (-ме):
можно, возможно
унта кайма пулать — туда можно пойти
сирĕнтен ыйтма пулать-ши? — можно у вас спросить?

каяс пулать — нужно идти
чăтса пулмасть — невозможно терпеть
пыраймастăн пулать? — значит, не сможешь пойти?
пултăрах! — ну и пусть!, будь, что будет!
мĕн пулать те мĕн килет! — будь что будет!
мĕн пулсан пулать — что будет, то будет
мĕн пулсан та пулать — что будет, то будет
мĕнле пулсан та — во что бы то ни стало
кирек епле пулсан — та как бы то ни было
кирек мĕнле пулсан — та как бы то ни было
унччен те пулмарĕ — вдруг, внезапно
пулать-мĕнв роли усилит. частицы что за, ну и
пулать-мĕн этем! — что это за человек!
сывă пул! — будь здоров!, до свидания!
сывă пултăр! — да здравствует!
сывă пултăр халăхсен туслăхĕ! — да здравствует дружба народов!

См. также:

пукрешке пукрис пукришкă пукришка « пул » пул(ă)штух пулă пулă çунатти пулă сĕлĕхĕ пулă сахи

пул
Часть речи
Еçхĕл
 
Фонетика
3 букв
 
Твердое слово
 
Язык
По-чувашски
 
Хыпарсем

2022, раштав, 08
Сайт дизайнне кӑшт ҫӗнетнӗ, саспаллисен страницинче хушма пайлану кӗртнӗ //Александр Тимофеев пулӑшнипе.

2015, утă, 30
Шыранӑ чухне ӑнсӑртран латин кирилл саспаллисем вырӑнне латин саспаллисене ҫырсан, сайт эсир ҫырнине юсама тӑрӑшӗ.

2015, утă, 30
Шырав сӑмахӗсене сӗннӗ чухне малашне вӑл е ку сӑмаха унччен миҫе шыранине тӗпе хурса кӑтартӗ.

2015, утă, 29
Сăмах шыранӑ чухне малашне сайт сире сăмахсарсенче тĕл пулакан вариантсене сĕнĕ.

2014, пуш, 25
Мобиллă хатĕрсемпе усă куракансем валли сайта лайăхлатрăмăр //Мирон Толи пулăшнипе.

2011, утă, 20
Вырăсла-чăвашла сăмахсарпа пуянланчĕ.

2011, утă, 19
Сăмахсарсен çĕнелнĕ сайчĕ ĕçлеме пуçларĕ.

2011, утă, 16
Сайтăн çĕнĕ версийĕ хатĕрленме пуçларĕ.

Пӳлĕм
Сайт пирки

Ку сайтра чăваш сăмахсарĕсене пухнă. Эсир кунта тĕрлĕ сăмахсен куçарăвне, тата ытти тĕрлĕ уйрăмлăхĕсене тупма пултаратăр.

Счетчики
Пулăшу

Эсир куçаракан укçа хостингшăн тӳлеме, çĕнĕ сăмахсарсем кĕртме, Ашмарин хатĕрленĕ сăмах пуххине сканерлама кайĕ.

RUS: Переведенные вами средства пойдут на оплату хостинга, добавление новых словарей, сканирование словаря Ашмарина.

Куçармалли счётсем:

Яндекс: 41001106956150

WMR: R028110838271

PayPal: np@chuvash.org