Поиск: мăнтăр - Чувашско-русский словарь (1982)

Чувашско-русский словарь (1982)

1.
тучность, упитанность
дородность, полнота

толстый, тучный, пухлый, жирный
упитанный, дородный, полный
раскормленный
мăнтăр выльăх — упитанный скот
мăнтăр пит-куç — толстая физиономия
мăнтăр çын — тучный человек
мăнтăрĕ чакнă — он похудел
Йытă мăнтăр та çиме юрамасть. — погов. Жирна собака, но в пищу не идет.
Çапăçакан автан нихçан та мăнтăр пулмасть. — посл. Драчливый петух жирным не бывает.
Пĕр çул путене мăнтăр пулать, тепĕр çул карăш мăнтăр. — погов. В один год жирными бывают перепела, в другой — коростели. (соотв. Год на год не приходится).

2.
плодородный, изобильный, тучный
мăнтăр çĕр (тăпра) — тучная, плодородная земля
Çур ырхан та кĕр мăнтăр. — посл. Весна голодна, а осень тучна. (соотв. Весною пусто, а осенью густо).

3.
пышный
мăнтăр шурă пĕлĕтсем — белые кучевые облака

◊
мăнтăр кăмпа — 1) масленок и маслята 2) губчатые грибы
мăнтăр курăк — лопух болотный
мăнтăр уйăх — полная луна, полнолуние
кĕр мăнтăрĕ — осеннее изобилие
мăнтăрпа ас — с жиру беситься
мăнтăрпа аскăнлан — с жиру беситься

См. также:

мăнна хур мăнни мăнппаççи Мăнпӳ-касси « мăнтăр » мăнтăр кăмпа мăнтăр пĕлĕт мăнтăр пусма мăнтăр-кăмпа мăнтăр-курăк