1.
выпрямлять, распрямлять, расправлять
йăрана тӳрлет — выпрямить грядку
пралука тӳрлет — распрямить проволоку
çан-çурăма тӳрлет — выпрямиться, распрямить спину
2.
ремонтировать, чинить
кивĕ пушмака тӳрлет — починить старые ботинки
сехет тӳрлет — отремонтировать часы
çыхăну линине тӳрлет — восстановить линию связи
тӳрлетсе пар — починить что-л. кому-л.
3.
переделывать, переправлять, исправлять
вносить поправки, исправления
ал-çырăва тӳрлет — переделывать рукопись
диктантри йăнăшсене тӳрлет — исправлять ошибки в диктанте
тӳрлетсе çыр — переписать с исправлениями
списока тӳрлетсе çыр — внести в список изменения
4.
поправлять, подтягивать
кĕпене тӳрлет — поправить рубашку (на себе)
куçлăха тӳрлет — поправить очки
5.
лечить
исцелять книжн.
алла тӳрлет — лечить руку
тӳрлетсе çитер — исцелить полностью
6. перен.
перевоспитывать, исправлять
ĕçпе тӳрлетмелли колони — исправительно-трудовая колония
выпрямлять, сглаживать. || Лечить, вылечить. Юрк. Куç тӳрлетекен доктор патне пĕри куç тӳрлеттерме пынă. Ib. Мĕнтен чирлетĕн, çавăнтан тӳрлетес пулат. Туперккульос 17. Çинчех тӳрлетме тытăнсан, ăна тӳрлетсе кăларма нимех те мар. || Чинить. Изамб. Т. Акана тухас умĕн арçынсем суха-пуç тӳрлетеççĕ. N. Çынсем часрах суха-пуçсене, сӳресене, ураписене тӳрлетме пуçларĕç. Чиганары. Орапасене тӳрлетеççĕ, çонасене кӳртсе хораççĕ. || Сверять, проверять. Орау. Паян сахатсене Макар сахачĕпе тӳрлетсе ятăн-и? || Оправлять (крылья). N. Унтан тата кăвакарчăнĕ çунаттисене саркаласа, тĕкĕсене тӳрлетет. || Исправлять. N. Кантур таврашĕнчи хутсене те тӳрлетсе çырса тăр. || Уплатить согласно обещанию. Paas. Ск. и пред. чув. 112. Тӳркĕллине тӳрлетме тьыха тытса пусмалла. Собр. Кайран тата халсăр выртсассăн, тата тӳрлетеççĕ.
«исправлять», «выпрямлять», «расправлять»; «чинить»; алт. В, кумык. тӳзе, Замахш. тӳзет, кирг. тӳзӧт, уйг. тӳзәт, ног. тувзет, азерб., тур. дӳзелт, тат. тӧзет «устраивать», «приводить в порядок», «направлять», «чинить», «устраивать». От тӳре (см.).
юса. Пушă хирте Турă валли çул тӳрлетĕр (юсăр) текен сасă илтĕннĕ <…> [Требник 1886:217].
См. также:
тӳрлĕхлĕ тӳрлен тӳрлентер тӳрленӳ « тӳрлет » тӳрлетмехлен тӳрлеттер тӳрлетӳ тӳрлеш тӳрлештер