каша
вир пăтти — пшенная каша
пăри пăтти — полбенная каша
сĕтлĕ пăтă — молочная каша
урпа пăтти — ячменная каша
пăтă пăта мар, хырăма шăтармасть. — погов. Каша не гвоздь, брюха не дерет.
Пĕчĕк хуранăн пăтти тутлă. (Мăйăр). — загадка Мал котел, да каша вкусна. (Орех).
◊
йытă пăтти — месиво для собаки
шапа пăтти — ряска
пăшăлти пăтти пĕçер — шептаться, шушукаться
вĕсен пăтти пиçмест — они не могут договориться (букв. у них каша не варится)
каша
пăтă тутă тытать — каша держит (человека) сытым
вилнĕ çын пăтти — кутия
пăтă антарнă — поставили кашу (на стол)
встр. в удвоении: пăтă-пăтă.
(пы̆ды̆, пŏдŏ), каша. В. С. Разум. КЧП. Вăл вĕри пăтта вĕре-вĕре çиет. IЬ. Пăтта веçех çисе янă. Юрк. † Пирĕн йинке — вир пăтти, пурăнăç парас тенĕ чух пăтă пекех пăтратрĕ. IЬ. Пăтă чăвашсенĕн чи лайăх çими. Чӳк тунă чухне-и, хăна-мĕн килсен-и, е пысăк праçниксенче-и, уллахра-и — чăвашсем ялан çулă пăтăсем çиме юратаççĕ. Альш. Пăрçа — пăтти. Çĕнтерчĕ 5. Инке кăмака умĕнче хуранти пăттине пăтратса тăрать. КС. Вăл шывра пулă пăтă пек. Сред. Юм. Пĕвере вĕтĕ, кăçал çӳрленĕ полă çӳрисĕм пăтă пик нăмай (очень много). Якейк. Чуччу ярнаççĕ. Чуччу çинче тăракан: ачасам, мана пăтă çиса ярăр-ха, тет. Ачасенчен пĕри вара, ача тăракан чуччуя, ик каштинчен тытса пĕр енелле йăтса он айĕн тохать. Пăтă çинă ачи: халь ман ярнмалла, Йăвана эп пăтă çирăм, тет. N. Она чӳклеме пăтă, нимĕр пĕçерсе каяççĕ. || Моление (кашей). Золотн. 129. Кил-йыш пăтти. IЬ. Карта-йыш пăтти.
[podo]
kaĉo
вир пăтти — milea kaĉo
сĕлĕ пăтти — avena kaĉo
тулă пăтти — tritika kaĉo
урпа пăтти — hordea kaĉo
хура тул пăтти — fagopira kaĉo
пăтă çунса кайнă — la kaĉo bruletis
пăтă антар — meti (doni) kaĉon
пăтă пиçрĕ — la kaĉo estas preta, la kaĉo kuiriĝis
«каша»; кирг. ботко, уйг., казах., ног., к. калп., тат. ботка, узб., башк. бутка «каша»; тув. быдаа «крупа», «каша»; ойр. ботко уст. «смесь толокна и кобыльего молока»; алт. В потка, потно, потны, хак. потхы «каша», «каша из толокна на сметане»; ср. монг. будаа(н) «крупа», «каша»; бур.-монг. будаа «крупа», «просо», «пшено».
См. также:
пăт-чĕрес пăт-чат пăт-шыв пăт-юсман « пăтă » пăтă-курăкĕ пăтă-пăтă пăтăл пăтăл-патăл пăтăлă