I.
грач
грачиный
хура курак — грач
курак йăви — грачиное гнездо
Ир тăракан курак тулă пĕрчи тупнă. — посл. Рано поднявшийся грач нашел пшеничное зерно. (соотв. Ранняя птица нос очищает, а поздняя глаза продирает).
II.
пики (масть в картах)
пиковый
курак майра — пиковая дама
◊
ула курак — ворона
шурă курак — белая ворона
курак сăмси — щипцы (для затягивания проволоки)
грач
ула курак — ворона
хура курак — грач
◊ курак çăвар — маленькие щипцы, клещи
корак (курак, корак), часть ружья: курок. См. пăшал. Якейк. Корак, курок. Сп. Сахча. Пăшал куракĕ = курок.
корак грач. Сред. Юм. Кôрак: хора та полин, хам ача, тесе каларĕ, тет; çавăн пик, чипер полмасăн (= полмасан) та, хамăн хама илемлĕ. Ib. Корак ачине: хора полин те хам ача, тесе калать, тет. (Поговорка). Кан. Килсен, каллех курака хыптарнă пек хыт чăмлаксемпе ачан хырăмне тултараттăмăр. N. Ирех курак юрласан, çумăр пулат, тет. Орау. Çитĕ, ытла тасалсан, курак йăтса кайĕ, курак сăхса кайĕ! тиççĕ питне хытă çăвакана. Т. Гршорьева. Куракăн пĕр юрă, ухмахăн пĕр сăмах, теççĕ. ЧП. Курак килет. || Иногда общее обозначение грачей и ворон. НИП. См. МКП. З6. || Пики (масть в картах). Изамб. Т. (В б. Цив. у. корак — в том же зн.). СТИК. Курак манăн. Пики мои. Ib. Куракне пар. Ходи с пик. Ib. Курак тăххăрли мана килчĕ. Девятка пик досталась мне. К.-Кушки. Курак пĕччен, пиковый туз. ||Яз. имя мужч. Т.-И.-Шем., Орау., САСС., Н. Седяк., Рысайк., Б. Олг. и др. Трхбл. Курак = курмишка. Насмешка над именем Курак. || Прозвище мужч. Б, Маклашк., Б. Яныши.
кара карга
«грач»; хура курак «грач»; ула курак «ворона»; кирг., казах. ала карға, туркм. ала гарга и гарга, башк., тат., к. калп., ног., уйг., узб., кумык., караим, карға, тур., азерб. гарға, «ворона»; башк., тат., к. калп., ног. кара карға, узб. кара корға, азерб., туркм. гара гарга, тур. экин каргазы (экин «посевы»), кирг. чар карга, казах. кузгын карга «грач»; тур. аладжа карга «галка». Слово звукоподражательное.
грач — corvus frugilegurs [шурă тĕплĕ сăмсаллă хура вĕçен кайăк]; кăвак курак сизоворонка — coracias garrulus [ракша йăхĕнчи кăвак тĕслĕ вĕçен кайăк] ула курак серая ворона — corvus comix [курак йăхне кĕрекен çăткăн кайăк]; хура курак чёрная ворона — corvus согопе [курак йăхĕнчи хура çăткăн кайăк]
яз. и. м. Т.-И.-Шем., Орау, САСС, Н. Седяк., Рысайк., Б. Олг. и др. (Ашм. Сл. VI, 318) "грач". Сохраняется в русифицированной фамилии Кураков, Куракин.
См. также:
курага куражиться курайман курайманлăх « курак » курак çырли курак вĕçертмелли курак йăви курак пыйти курак сăмси