хăрта
I.
1.
заплата, заплатка, латка
хăрта хур — поставить заплатку
хăрта
2.
неровности, неровные места
хăрта
II. глаг.
1.
латать, штопать, ставить заплаты, заплатки
сăхман хăрта — латать кафтан
хăрта
2.
чинить
тетел хăрта — чинить сеть
хăртала
то же, что хăрта II.
чăлха хăртала — штопать чулок
сăвă кала
петь хороводные песни. СТИК. Орау. Çула хĕр-ачасем, арçын-ачасем ăрамра сăвă калаççĕ (стихи без определенного смысла). N. † Сăвă кала, тиетĕр, тиетĕр, хăрта кала пĕлместĕр, пĕлместĕр. N. † Арăм (арçын) сăвă каласан, самана йывăр тиеççĕ. (Уйав юрри).
хотахай
(ходаhаj), щеголь. Тюрл. Янтик. Ку ялсен ачисем ытла хутахай пулмалла: чаплă тумланса çӳреççĕ кирек хăçан та. Кĕвĕсем. Хăрта канаш пулмасан, вăрлассинчен ан хăрăр. Вăрлассисем хутахай, кĕрĕк арки суллахай. Альш. Вăрласассăн хутахай, кĕрĕк арки сулахай. СПВВ. Ял-ял хĕрĕ хутахай, пирĕн ял хĕрне çитес çук. || Нарядный. Сред. Юм. Хôтахай, нарядный. Янтик. † Улача кĕпе хутахай, шур кĕпене çитес çук, ял-ял хĕрĕ хутахай, Тимеш хĕрсене çитес çук. || Гостеприимство. Начерт. 184. Хотахай.
хăр
то же, что хăвăр, (вы) сами. Ау 268°. Ĕнтĕ хамăр килетпĕр, хăр пымастăр. Изамб. Т. Хăр çӳретре? Сами вы здоровы ли? Ау 268°. Хăрта = хăвăрта. Альш. Аттерен те ыйтрăмăр, аннерен те ыйтрамăр, хăрта ирĕк (ваша воля) терĕçĕ.
хăрта
(хы̆рда), заплатки. Череп. Хăртаса пĕтернĕ, напутано, навязано, нашито. Сред. Юм. Ах тор кĕпине хăртаса пĕтернĕ: темиçе çĕр саплăк та полĕ. Ib. Кив томтире пор çĕртен те çĕлесе пĕтерсен: хăртаса пĕтернĕ, теççĕ.
канаш
(канаш), совет; сговор; соглашение. Сред. Юм. Канаш пĕрле пôлтăр! (Так говорят людям, которые сидят артельно и о чем-нибудь советуются. Говорящему так отвечают: эс калаш пик полтар). Альш. Ун канашĕ, его совет. ЧС. Ик карчăкан пĕр канаш: аçта сăра, унталла. Юрк. † Питтех хупа канаш пулмасан, мĕшĕн йыхăрса илес ху çумна?! N. † Хăрта канаш пулмасан (если у вас нет уговора), вăрлассинчен ан хăрăр (не бойтесь, что вас увезут). Каша. † Хăрта канаш пулмасан, мĕшĕн паратăр явлăкра? Кан. Кам канашсенче халăха кирлишĕн хытă тăрăшма сăмах парать, çавна суйлас пулать. || Назв. гор. Канаша ЧАССР. Ир. Сывл. 19. Шăхран, манпа эс паллаш, халĕ яту сан «Канаш». || Назв. газеты на чувашском языке, органа Обкома ВКП(б), ЦИК и Совета профсоюзов Чувашской Авт. Сов. Соц. республики. Кан. Пĕр «Канашне» вуларĕ те, тепĕрне тытрĕ. || Канаш ирĕкĕ, Советская власть, советский строй. (Так было употребительно в печати в первые годы после Октябр. революции).
латать
несов. что, разг. сапла, саплăк ларт, тӳрлет, питле, хăрта.
См. также:
хăртă хăртăк хăртăк-хартăк хăртăкла « хăрта » хăртала хăртан хăртанчăк хăртлăх хăртлат