Чувашско-русский словарь (1982)

тупата

вводн. сл.

1.
честное слово
право же, вправду
тупата, пыратăп — честное слово, приду

турă

3.
Турă — бог
тав (мухта) Турра! — слава богу
Турра шĕкĕр! — слава богу
тупата турăшăн! — честное слово, клянусь богом!
турăшăн та! — честное слово, клянусь богом!

Словарь чувашского языка

томката

(томгада), пень; столб. Сятра. Хапха томкати, но: сарай столпи. Байгул. Тумката = тунката. Никит. Йăмра тумкати çинче ак мĕн-мĕн япала пулнă. N. Тумкатана такăнса пуçа çĕрелле илтĕм. Кан. Чуллă тăвăн хул-пуççи персе анчĕ тумкати. || Кочка. Макс. Чăв. К. I, 67. Урам хушши тумката, утас килмес, тупата. || Глыба. Кан. Манах ятлă чуллă ту тумкати çурăлса кайнă.

топап та торшăн

то же, что тупата туршăн. Ой-к. † Топап та торшăн хĕр куртăм, туй хоранчен тохнăскер, пурçăн тутăрпа тытнăскер, йăл пахать те, йăл кулать, çынсам хыçне пытанать.

топат торшăн

то же, что тупата туршăн. N. Топат торшăн эп корман, тет.

тупата

, топата, (тубада, тобада), клятва (соотв. в русск. „ей-богу“). Ст. Чек. Тупата илмен эп ăна. Сред. Юм. Топата корман. Ей-богу не видал. Ст. Чек. Хĕрарăмĕ патшана: тупата, акă виçĕ пĕрчĕ кăна, тет.

тупата турăшăн

тупата туршăн, „ей-богу“ (клятва). Хурамал, Юрк.

тупăта

(тубы̆да), то же, что тупата. КС.

тупăта туршăн

то же, что тупата туршăн. Байгул. Тупăта туршăн туй халăх, ĕненмесен тухса пăхăр. N. Тупăта туршăн хĕр халăх.

чун пек

ровно своя душа, сильная любовь. Альш. Пирĕн килнĕ хăнасем чун пекех. Курм. Пирĕн йинке чон паках. КС. Чун пек юратать (очень любит). Питушк. Ах ача, чон пак йорататăп, ман пата килмест, хам илесшĕн (о девице говорит влюбленный). Сала 239. Килтĕм ах та кĕтĕм эп çак киле, эсир мана паян чун пекех. Кĕвĕсем. Юратмастăп тесе ан кала, тупата чун пек куратăп. || Очень (положительно). П. Федотов. Хайхискерĕн хăнара чун пек ташламалла, тет, хăнасенчен вăтанать, тет. Микушк. Ман савнă тăванăм пĕрре анчах, курса калаçсан чун пекех. Хурамал. Пирĕн çак тăвансем пит аякра, курса калаçасси чун пекех. N. Пурте чун пек ăна хавасланса кĕтсе тăнă. N. Сирĕн çырăвăра чун пек кĕтеп. Питушк. Чон пак çияс килет. Очень хочется есть.

иотинă-пох

(Ис'т’ины̆-п̚ох, с ударением на 1-ом «и»), эй Богу, Сред. Юм. См. тупата.

Русско-чувашский словарь

честный

прил. (син. прямой, искренний, добросовестный), честно нареч.
тӳрĕ, тĕрĕс, таса чунлă, тӳрĕ кăмăллă; честный человек тӳрĕ кăмăлла çын; честно рассказать обо всём пĕр пытармасăр йăлтах каласа пар ♦ честное слово тупата, чăн калатăп

Русско-чувашский словарь (1971)

честный

прил. тĕрĕс, тӳрĕ, таса, ултавсăр; честный человек тӳрĕ çын; честный труд ултавсăр ĕç; ◇ честное слово! тупата!, чăн калатăп!; держаться на честном слове аран-аран тытăнса тăр.

Чувашско-русский фразеологический словарь

Сăмах çап

Сăмах (сăмаха) çап [çаптар] 1. оживлённо, увлечённо разговаривать, беседовать; 2. пустословить, болтат
1. Хĕрӳ офицер сăмах çапнă чух Текейпе Итрен çитеççĕ утса. С. Элкер. Сăмаха çапать хăна. А. Алка. Икĕ карчăк тăнă та Кипарис умне Çаптараççĕ, тупата, Вĕçсĕр сăмахне. А. Лукин. 2. Каçхи апатсене пырсан, эпĕ çак официанткăна час-часах эрех-сăра ĕçсе ларакан çамрăксем таврашĕнче сăмах çапса кулкаласа тăнине асăрхаттăм. С. Элкер. Правленинче сăмах çаптарса ларасси нимех те мар. Ĕçлесси вара, çанă тавăрса ĕçлесси — ансат мар. В. Алентей.

См. также: