йĕшĕл
то же, что ишĕл; Сред. Юм. Çĕклĕсе пынă çĕртех пит нăмай çĕкленĕ те, йĕшĕлчĕ анчĕ.
ишĕрĕл
(ижэ̆рэ̆л), то же, что ишĕл. Самай пусма (крыльцо) вĕçне тухас чух, чиркӳ пĕтĕмпе ишĕрлсе анчĕ, тет.
провалиться
глаг. сов.
1. (син. упасть) анса кай, кĕрсе ӳк, сик, пут; провалиться в болото шурлăха пут; машина провалилась под лёд машина пăр айне анса кайнă
2. 1 и 2 л. не употр. (син. обрушиться) ишĕл, ишĕлсе ан, йăтăнса ан; крыша дома провалилась пӳрт тăрри ишĕлсе аннă
3. путлан, ăнăçсăр пул; наши планы провалились пирĕн плансем путланчĕç ♦ щёки совсем провалились пичĕсем путса кĕнĕ; как сквозь землю провалился таçта мура кайса кĕнĕ
обваливаться
1 и 2 л. не употр. несов., обвалиться сов. ишĕл, ишӗлсе ан, йӑтăнса ан.
рушиться
1 и 2 л. не употр. несов., обрушиться сов. (к 1 знач.) 1. ӳк, ишĕл, ишĕлсе ан, йӑтӑнса ан, ванса пӗт (пӑр ҫуркунне); 2. перен. хуҫӑл, татӑл (ӗмӗт).
ломаться
несов. 1. ван, çĕмĕрел, катăл, хуçăл; сухая солома легко ломается типĕ улăм час ванать; 2. (портиться) çĕмĕрĕл, пăсăл; телега ломается урапа çĕмĕрĕлет; 3. перен. (разрушаться, уничтожаться) аркан, ишĕл, пĕтсе пыр; старые обычаи ломаются кивĕ йĕркесем пĕтсе пыраççĕ; 4. перен. (изменяться — о мужском голосе) улшăн; 5. (кривляться, жеманничать) курнăçлан, пăркалан, хуçкалан; что ты ломаешься? мĕн хуçкаланатăн?
обвалиться
сов. 1. (упасть) ишĕл, ишĕлсе ан, йăтăнса ан; 2. (осыпаться) хăйпăн, хăпăн, хăйпăнса (е хăпăнса) ан (е тăкăн); штукатурка обвалилась штукатурка хăйпăнса аннă.
обрушиться
сов. 1. (рухнуть) ишĕл, ван, çĕмĕрĕл, ишĕлсе (е йăтăнса, çĕмĕрĕлсе) ан; 2. на кого-что (напасть) вăйлăн тапăн; конница обрушилась на неприятеля утлă çар тăшмана вăйлăн тапăннă; 3. перен. (о несчастьях, заботах) килсе тул, килсе пĕр (е тух).
ползти
несов. 1. шу, упален; ползти на четвереньках тăват уран упален; змея ползет çĕлен шăвать; 2. перен. разг. (медленно передвигаться) ерипен пыр; 3. (медленно скользить) шу, шуса пыр; 4. (стлаться, цепляясь за что-л. — о растениях) тăсăлса ӳс, явăн (ӳсентăран); 5. перен. пыр, ан, хăпар; тропинка ползёт в гору сукмак тăвалла хăпарать; 6. перен. (медленно распространяться — о слухах, звуках и т. п.) сарăл; 7. (осыпаться) ишĕл, юх; берег реки ползет шыв хĕрри ишĕлет; 8. разг. (разлезаться — о ткани) ирĕл, çĕтĕл.
проломиться
сов. çĕмĕрĕл, ван, ишĕл, хуçăл, шăт.
разломаться
сов. ишĕл, ван, çĕмрĕл; забор разломался хӳме ишĕлнĕ.
размыться
сов. çийĕнсе пĕт, ван, çурăл; ишĕл; берег размылся çыран ишĕлнĕ.
разрушиться
сов. 1. çĕмрĕл, ван, ишĕл, салан, йăтăн, йăтăнса ан, аркан; дом разрушился çурт йăтăнса аннă; 2. перен. (совсем испортиться — о здоровье) хавша, хавшаклан; здоровье разрушилось сывлăх хавшарĕ; 3. перен. (не осуществиться) писал, путлан, аркан; планы разрушились плансем путланчĕç.
распасться
сов. 1. (развалиться) çĕмрĕл, саланса (е ванса) кай, ишĕл; 2. (разложиться на составные части) пайлан, уйрăл, ваклан; молекула распалась на атомы молекула атомсем çине уйрăлнă; 3. перен. (прекратить существование) саланса кай; кружок распался кружок саланса кайрĕ; 4. перен. (разладиться) пĕт, аркан; дружба распалась туслăх арканчĕ.
расползтись
сов. 1. (уползти в разные стороны) тĕрлĕ еннелле шуса кай, шуса салан; 2. разг. (разорваться) çурăлса кай, ирĕлсе кай, ишĕл, çĕтĕл, çĕтĕлсе пĕт; одежда вся расползлась тумтир çĕтĕлсех пĕтнĕ; 3. перен. разг. (растечься, расплыться) епсĕрĕл, сарăл, сарăлса кай.
рушиться
несов. 1. (ломаться) ишĕл, çĕмĕрĕл, йăтăнса ан, тĕшĕрĕлсе ан; 2. перен. (гибнуть) пĕт, татăл; надежды рушились ĕмĕтсем татăлнă.
сломаться
сов. пăсăл, çĕмĕрĕл, ишĕл, ван, хуçăл; игрушка сломалась тетте ванчĕ.
шататься
несов. 1. лăкан, суллан, силлен; зуб шатается шăл лăканать; 2. (при ходьбе) тайкалан, сулкалан, суллан; шататься от изнеможения ывăннипе сулкаланса ут; 3.перен. (терять силу, устойчивость) хавша, ишĕл, аркан, салан; 4. разг. (бродить без дела) янкка, сулланса (е сĕтĕрĕнсе, çапкаланса) çӳре (ĕçсĕр).
шов
м. 1. çĕвĕ, çĕленĕ вырăн; разгладить шов çĕвĕ якат; лопнуть по швам çĕвĕрен сӳтĕл (е çурăл); 2. (место соединения частей чего-л.) çĕвĕ, çĕвĕк; черепные швы пуç шăмми çĕввисем; следы от швов (на теле) çĕвĕк, çĕвĕк вырăнĕсем; наложить шов мед. çĕлесе ларт (сурана); снять швы мед. суран çипписене кăлар; 3. тех. (место скрепления деталей) çĕвĕ, сыпăк, сыпнă вырăн; сварной шов шăратнă çĕвĕ; руки по швам (держать, стоять и т. п.) аллусене ярт тыт; трещать по всем швам аркан, ишĕл, салан.
йăтăн
ишĕл. Çакна илтсен хам çинчен темĕн тĕрлĕ йывăр япала йăтăнса (ишĕлсе) аннă пек те çăп-çăмăл пулнă пек туйăнса кайрĕ мана [Архипов 1984:290].
См. также:
ихтиология ичел иш Иш- « ишĕл. » ишĕлтер ишĕлӳ ишĕлчĕк ишак ишев